หนี้สิน กู้ได้ ชำระได้ ไม่ยากเลย
หากไม่ได้เกิดมาในครอบครัวที่พร้อมสมบูรณ์ในด้านการเงิน หรือไม่ได้มีรายได้สูงมากพอที่จะซื้อทรัพย์สินหรือจัดการปัญหาการเงินที่ไม่อยู่ในแผนด้วยเงินสด ในช่วงชีวิตหนึ่งอาจจำเป็นต้องกู้ยืมเงินเพื่อจัดหาสินทรัพย์ชิ้นใหญ่บางอย่างเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของครอบครัวให้ดีขึ้น
ส่วนใหญ่แล้ว แต่ละครอบครัวจะมีหนี้สินหลักซึ่งเป็นหนี้ที่มีประโยชน์ต่อครอบครัว และจะต้องอาศัยการจัดการและบริหารหนี้สินให้มีประสิทธิภาพ ได้แก่ หนี้สินเพื่อซื้อที่อยู่อาศัย หนี้สินเพื่อซื้อรถยนต์ หนี้สินเพื่อการศึกษา และหนี้สินเพื่อค่ารักษาพยาบาลจากการเจ็บป่วยหรืออุบัติเหตุ
ในกรณีที่ครอบครัวของเรายังไม่มีภาระหนี้สินให้รับผิดชอบ ก่อนที่จะเริ่มก่อหนี้ควรจะต้องจัดการพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมในการใช้เงินเสียก่อนที่จะเริ่มก่อหนี้ เพื่อไม่ให้เกิดเหตุการณ์การสร้างหนี้เกินตัวและเกินความสามารถในการชำระหนี้ ได้แก่
ปรับเปลี่ยนนิสัย การสร้างหนี้ใหม่จะต้องเป็นหนี้ที่สร้างรายได้หรือยกระดับคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น รวมถึงปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต ท่องคาถา “ลดหนี้ ละนิสัยฟุ่มเฟือย ลงทุนเพื่อชีวิตที่ดีกว่า”
การใช้จ่ายเงินเกินตัว ปัจจุบันการกู้ยืมทำได้ง่าย ทำให้การตัดสินใจซื้อเป็นไปอย่างรวดเร็ว และไม่รอบคอบ เกิดการกู้ยืมเกินความสามารถในการชำระหนี้ เช่น ซื้อบ้าน ซื้อรถยนต์ ที่มีราคาแพงเกินกว่ากำลังเงินของครอบครัว
การแข่งขันและเปรียบเทียบกับครอบครัวอื่น บางครอบครัวกลัวจะน้อยหน้าเพื่อนบ้าน หรือรู้สึกไปเองว่าด้อยกว่า ทำให้ตัดสินใจกู้ยืมเงินเพื่อรักษาหน้าตา โดยไม่ได้ประเมินความสามารถในการชำระหนี้ของครอบครัว
นิสัยชอบเล่นการพนัน การพนันทำให้เสียเงินมากกว่าที่จะได้รับเงิน หลายคนเล่นพนันจนสิ้นเนื้อประดาตัว กระทบต่อความมั่งคั่งของครอบครัว
ไม่เห็นความสำคัญของการวางแผนการเงิน หลายครอบครัวมองว่าการวางแผนการเงินเป็นเรื่องไกลตัว ยังไม่ถึงเวลาเพราะยังมีเวลาอีกมาก ยังเด็กอยู่ ยังหนุ่มยังสาวอยู่ ยังไม่เกษียณ เมื่อต้องการใช้เงินยังมีเรี่ยวแรงหาได้ หรือเพิ่งเริ่มทำงานมีเงินเดือนน้อยจะแบ่งเงินมาออมหรือลงทุนทำไมให้เสียเวลา
ในกรณีครอบครัวที่มีภาระหนี้สิน การวางแผนการเงินเพื่อจัดการหนี้สินสามารถดำเนินการควบคู่ไปกับการปรับพฤติกรรมตามแนวทางข้างต้นได้ เพื่อให้การจัดการหนี้สินมีประสิทธิภาพมากขึ้น และลดหนี้ได้เร็วขึ้น ดังนี้
กำหนดเป้าหมายให้ชัดเจน เพื่อลดภาระหนี้สินให้มากที่สุด เร็วที่สุด และเชื่อมั่นในศักยภาพของครอบครัว
จัดทำบัญชีรายรับรายจ่ายของครอบครัว เพื่อตรวจสอบว่าในแต่ละเดือนมีรายจ่ายที่จำเป็นและรายจ่ายที่ไม่จำเป็นมากน้อยเพียงใด หากครอบครัวท่านลดรายจ่ายที่ไม่จำเป็นลงได้มาก ครอบครัวจะเหลือกระแสเงินสดมากขึ้นทันทีเพื่อนำไปลดภาระหนี้ลงตามเป้าหมาย
จัดการสภาพคล่องทางการเงินของครอบครัว ควรกำหนดให้มีเงินออมไว้ขั้นต่ำอย่างน้อย 3 เดือนของค่าใช้จ่ายในแต่ละเดือน หากจะกำหนดให้มากขึ้นตามสภาพความจำเป็นของครอบครัวก็ไม่ถือว่าผิดกติกา เพื่อเตรียมเงินสดสำรองไว้หากเกิดเหตุฉุกเฉิน จะได้ไม่ต้องสร้างหนี้สินเพิ่มขึ้นโดยไม่จำเป็น
ตรวจสอบภาระหนี้สินทั้งหมดของครอบครัว เพื่อให้ได้ข้อมูลสำคัญ เช่น ประเภทหนี้ เงื่อนไขการชำระ อัตราดอกเบี้ยทั้งปกติและผิดนัด ค่าธรรมเนียมการติดตามหนี้ ค่าธรรมเนียมการชำระหนี้ก่อนครบกำหนด เป็นต้น
ตรวจสอบทรัพย์สินของครอบครัว เพื่อให้ทราบว่าทรัพย์สินใดก่อให้เกิดรายได้ ทรัพย์สินใดไม่ก่อให้เกิดรายได้ หากพิจารณารอบคอบแล้วว่าไม่มีความจำเป็นหรือไม่มีมูลค่าแฝงที่อาจจะเพิ่มขึ้นในอนาคต การตัดสินใจขายทรัพย์สินที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ออกไปเพื่อนำเงินมาลดภาระหนี้ จะช่วยให้ประหยัดดอกเบี้ยและลดหนี้ได้เร็วขึ้น
เพิ่มศักยภาพในการสร้างรายได้ของครอบครัว เช่น ผันงานอดิเรกให้กลายเป็นธุรกิจที่สร้างรายได้ให้ครอบครัว หรือจัดสรรเงินไปลงทุนเพื่อให้ครอบครัวมีรายได้จาก ค่าเช่า เงินปันผล หรือดอกเบี้ยรับ เป็นต้น รายได้ที่มากขึ้นจะช่วยเพิ่มศักยภาพในการชำระหนี้ของครอบครัว
จัดทำประกันชีวิต ประกันสุขภาพ และประกันภัยในทรัพย์สิน เพราะหากเกิดเหตุขึ้นยังมีแหล่งเงินให้ครอบครัวได้ปรับตัว และมีตัวช่วยแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นในครอบครัว
การรักษาเครดิตและวินัยในการชำระหนี้ของครอบครัวจะเกิดผลดีในระยะยาว เพราะสถาบันการเงินจะไว้วางใจและพร้อมให้ความช่วยเหลือทางการเงิน ประวัติการชำระหนี้ที่อยู่ในเครดิตบูโรคือตัวกำหนดว่าจะได้สินเชื่อหรือไม่
อย่าหลบหนีปัญหา เมื่อพบว่าอาจจะชำระหนี้สินไม่ได้ควรเข้าไปเจรจาหรือปรึกษากับสถาบันการเงินทันทีเพื่อแสดงถึงความตั้งใจชำระหนี้ แต่ละสถาบันการเงินมีวิธีการแก้ปัญหาให้หลากหลายวิธี เช่น ลดอัตราดอกเบี้ย ขยายระยะเวลาผ่อนชำระ ปรับเงื่อนไขการผ่อนชำระให้เหมาะกับกระแสเงินสด โอนทรัพย์ชำระหนี้ หรือหาแหล่งเงินดอกเบี้ยต่ำ เป็นต้น
แนวทางการวางแผนการเงินข้างต้นทั้งหมดจะเกิดประสิทธิผลก็ต่อเมื่อเราและครอบครัวต้องลงมือปฏิบัติทันที และต้องทำอย่างตั้งใจ มีวินัย จะสามารทำให้คุณใช้ชีวิตได้ง่ายมากขึ้นอย่างแน่นอน
